Hər kəsin redaktə edə biləcəyi azad ensiklopediya olan

Vikipediyaya xoş gəlmisiniz!

Hal-hazırda Azərbaycanca Vikipediyada 207.225 məqalə mövcuddur.

Həftənin seçilmiş məqaləsi

Liza del Cokondo — İtaliyanın Florensiya və Toskana ərazilərində yaşayan Gerardini ailəsinin üzvü. Onun adı həyat yoldaşının sifarişi ilə İtalyan İntibahı rəssamı Leonardo da Vinçi tərəfindən çəkilmiş "Mona Liza" portretinə verilmişdir. Lizanın həyatı haqqında çox az məlumat vardır. O, Florensiyada doğulmuş, erkən yaşlarında geyim və ipək taciri ilə evlənmiş, bir müddət sonra Lizanın həyat yoldaşı dövlət qulluğuna başlamış, xanım özü isə orta təbəqə insanlarına məxsus rahat və adi həyat sürmüşdür. Lizanın ölümündən əsrlər sonra onun portreti olan "Mona Liza" dünyanın ən məşhur rəsm əsərinə çevrilmiş və sahibəsi olan Lizadan ayrıca həyatını yaşamağa başlamışdır. Tədqiqatçılar və həvəskarların əsər ətrafındakı müzakirələri onu bütün dünyada qəbul edilmiş sənət ikonasına çevrilməsinə səbəb olmuşdur. 2005-ci ildə Lizanın "Mona Liza" üçün model olması dəqiqləşdirilmişdir.

(Davamı...)

Həftənin yaxşı məqaləsi

Mirzə Qədim İrəvani (1825 – 1875) — XIX əsrdə yaşamış Azərbaycan portretçisi və ornamentalist rəssamı. Azərbaycan panel rəssamlığının əsasını qoymuşdur, yaradıcılığı Azərbaycanın yeni dövr təsviri sənətində vacib dəyişikliklə yadda qalmışdır.

İrəvani, əsasən, tikmə üçün olan trafaret rəsimləri, divar naxışları, zərgərlik məmulatları, lakla çəkilmiş rəsm əsərləri və şüşə rəssamlığı ilə tanılır. Demək olar ki, İrəvani, bir qayda olaraq, bütün əsərlərini azərbaycan və ya rusca imzalayaraq özünü "Mirzə Qədim İrəvani", ya da bəzən "kollec asessoru" sözlərini əlavə edərək, özünü sadəcə "Qədim bəy" adlandırırdı.

(Davamı...)

Həftənin seçilmiş siyahısı

Vətən Müharibəsi Qəhrəmanlarının siyahısı — Bu siyahı Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı adına layiq görülən 83 nəfərin adı və hərbi xidməti barədə qısa məlumatı əhatə edir.

Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsində xüsusi xidmətlərinə və işğal olunmuş ərazilərin azad olunması zamanı düşmənin məhv edilməsi üzrə qarşıya qoyulmuş döyüş tapşırığını yerinə yetirən zaman göstərdiyi qəhrəmanlıq nümunəsinə görə, həmçinin hərbi qulluq vəzifəsini yerinə yetirən zamanı igidliyin və mərdliyin nümayiş etdirilməsinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 9 dekabr 2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən 83 nəfərə Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı adı verildi.Onlardan 49 nəfərinə sağlığında, 34 nəfərinə isə ölümündən sonra.

(Davamı...)

Günün seçilmiş şəkli

Xəbərlər

Portuqaliyanın paytaxtı Lissabon şəhərindəki "Qloriya" funikulyorunun (şəkildə təsvir olunub) relsdən çıxması nəticəsində 17 nəfər həlak olub.
Sudanın Marra dağları bölgəsində torpaq sürüşməsi nəticəsində Tarasin kəndində 1000-dək insanın öldüyü təxmin edilir.
Əfqanıstanın Künər vilayətində baş verən 6,0 bal gücündə zəlzələ nəticəsində 1500-ə yaxın insan həlak olub, 3700-dən artıq insan yaralanıb.

Aktual hadisələr: HƏMAS–İsrail müharibəsi • Rusiya–Ukrayna müharibəsi • Sudanda vətəndaş müharibəsi

Son ölümlər: Nazim Bəykişiyev, Robert Cey Lifton, Corco Armani, Rodion Şedrin, İmaməli Həbibi, Marta Lacza

Bilirsinizmi?

İllinoys ştatında yerləşən Çikaqo siçovul dəliyi (şəkildə) "The New York Times" tərəfindən "Çikaqonun Stounhenci" adlandırılıb.
"Sex with Hitler" videooyunu Adolf Hitleri iki xaya ilə təsvir etdiyi üçün tənqid olunub.
"Tetris" oyununun davamı kimi 1990-cı ildə buraxılmış "Wordtris" oyunu Ermənistanın keçmiş prezidenti Armen Sarkisyan tərəfindən dizayn olunmuş və ilk öncə "Armenica" olaraq adlandırılması təklif olunmuşdur.
Yerli inanca görə Smolensk şəhərində yerləşən Maral heykəlinin tuncdan hazırlanmış cinsi orqanını sığallamaq uğur gətirir.
Üsamə bin Ladenin adını daşıyan Peru futbolçusu Osama Vinladenin Səddam Hüseynin şərəfinə adlandırılmış Sadam Huseyn adlı bir qardaşı var.

Tarixdə bu gün

8 sentyabr: Qüdsün talanı, Budapeştin fəthi

70 — İmperator Titin (şəkildə) rəhbərliyindəki Roma ordusu Qüdsü talan etdi.

1331 — Stefan Duşan özünü Serbiya kralı elan etdi.

1504 — Mikelancelo "David" heykəlini tamamladı.

1529 — Sultan Süleyman Qanuninin rəhbərliyindəki Osmanlı imperiyası Budapeşti fəth etdi.

1636 — ABŞ-nin ən qədim universiteti – Harvard Universiteti yaradılmışdır.

1862 — Osmanlı ilə Avropa dövlətləri arasında İstanbul protokolu imzalanmışdır.

1886 — CAR-ın ən böyük şəhəri – Yoxanesburqun əsası qoyulmuşdur.

Digər günlər: 7 sentyabr – 8 sentyabr – 9 sentyabr

Arxiv – İlin digər günləri – Haqqında

Kömək səhifələri